Źródło: E-book "Mój pierwszy pies"
Autor artykułu - Lek. wet. Andrzej Lisowski www.klinika-wet.gorzow.pl

Kaganiec, obroża, smycz - to niezbędne elementy wyposażenia naszego psa. Zapewne każdy z nas wie ,co to niewygodna bielizna, czy źle skrojone ubranie. Tak samo czuje się nasz przyjaciel w złej obroży, niedopasowanym kagańcu, zaplątany w długą smycz. Nie śmiejmy się. Taką sytuację obserwuję bardzo często. Sklepy z psimi akcesoriami oferują pełną gamę psich bibelotów, co nie znaczy, że łatwo jest wybrać akcesoria najodpowiedniejsze dla naszego psa.

KAGANIEC - któż go lubi, ani pies, ani my. Jest jednak złem koniecznym, aby współżycie psa w ludzkiej społeczności przebiegało w miarę bezkonfliktowo. Nigdy bowiem nie wiemy czy aby nasz pupil nie postanowi - ten jeden jedyny raz - użyć swego narzędzia obrony i kogoś ugryźć. Dzieje się tak najczęściej w dużych skupiskach ludzi [dworce, środki komunikacji, zatłoczone chodniki], gdzie łatwo o naruszenie psiej nietykalności przez osoby obce.
Kaganiec założony na spacerze skutecznie uniemożliwia psu branie do pyska, a co gorsze połykanie wszelkich "przysmaków". Taka przekąska w skrajnych przypadkach może skończyć się chorobą lub śmiercią (trucizny).

Kaganiec studzi również psie namiętności w przypadku spotkania na spacerze rywala lub nie lubianego sąsiada. Nie zapominajmy również o nim wybierając się na wizytę do lekarza weterynarii czy wystawę psów. Wiemy już po co jest kaganiec teraz zastanówmy się jaki? Podstawową cechą kagańca musi być to, aby pozwalał psu na otwieranie pyska na całą szerokość a jednocześnie uniemożliwiał kąsanie lub spożywanie znalezionych pokarmów. Jednymi z lepszych jakie widziałem, są lekkie, stosunkowo trwałe, nie kaleczące psiego pyska, nie przewodzące ciepła [ma znaczenie w zimie] i łatwe w utrzymaniu czystości kagańce plastikowe. Najpopularniejsze są kagańce druciane, również niezłe pod warunkiem, że wykonano je z drutu nierdzewnego [trwała powłoka galwaniczna] właściwie i trwale zgrzane z odpowiednią wkładką skórzano - filcową na grzbiet nosa. Nieraz byłem zmuszony udzielać pomocy psu, któremu wbił się w pysk drut z kagańca bo zgrzanie było niechlujne. Również często uszkodzeniu ulega powłoka galwaniczna i kaganiec ordynarnie rdzewieje. Nieporozumieniem jest malowanie drutów kagańca emaliami, które natychmiast odpadają. Kagańce wykonane w całości ze skóry lub pasków parcianych, mogą służyć jedynie psom bardzo małym (i to nie zawsze). Najczęściej są atrapami, z którymi nasza pociecha upora się bardzo szybko. Nie polecałbym tego typu zakupu. Wielkość kagańca tak dobieramy, aby pies nie miał możliwości ściągania go łapą. Kształt kagańca dobieramy do kształtu kufy naszego psa. Inny będzie dla boksera, inny dla doga a jeszcze inny dla buldoga. Kaganiec za duży nie spełni swej roli, za mały pokaleczy lub narobi otarć na psim pysku. Ten element wyposażenia kupujmy zawsze w obecności zainteresowanego, a unikniemy pomyłek.

O ile bez kagańca czasami możemy się obejść o tyle bez OBROŻY nie! Psa do noszenia obroży przyzwyczajamy od najmłodszego wieku. Jest to ten element psiego wyposażenia, który w połączeniu ze smyczą pozwala nam na utrzymanie psiego temperamentu na wodzy.
Obroże różnią się przede wszystkim materiałem z jakiego zostały wykonane i prze-znaczeniem. Najczęściej obroża to odpowiedniej długości pasek skórzany lub parciany od wewnętrznej strony wyłożony filcem z przymocowanym oczkiem metalowym i zakończony sprzączką. Drugim rodzajem są wszelkiego rodzaju obroże wykonane z łańcuszków zapinane na różne zapięcia lub samozaciskające się gdy pies ciągnie. Samozacisk może być ograniczony lub nie.
Specjalną odmianą są metalowe obroże - kolczatki. Obroży z nieograniczonym samozaciskiem i kolczatek używamy zazwyczaj w trakcie nauki i szkolenia ale również i na co dzień tylko zapiętą tak aby samozacisk nie działał a kolczatka była odwrócona.
Przy zakupie również dobieramy odpowiednią wielkość obroży. Godne polecenia są obroże wykonane z łańcuszków z solidną powłoką galwaniczną z ograniczonym samozaciskiem.
Obroże skórzane, czy też parciane, mogą powodować wycieranie sierści na szyi i są trudne w utrzymaniu ich czystości.
Obroża - łańcuszek swobodnie zwisa z psiej szyi, jedynie gdy pies ciągnie ulega kontrolowanemu zaciskowi, nie spadając z karku. Przy psach bardzo pobudliwych czy agresywnych nieodzowna staje się kolczatka, która w zależności od okoliczności może być skierowana kolcami do szyi lub na zewnątrz.
Każda obroża ma metalowe kółko do którego przypina się smycz.
Pożądanym elementem obroży wydaje się być również metalowa płytka z wygrawerowanym adresem właściciela i imieniem psa, albo mała, zakręcana, metalowa gilza, wewnątrz której znajduje się zwinięta karteczka z w/w danymi. Jest to bardzo po-mocne, gdy pies nam zginie, a ktoś go odnajdzie i nie wie gdzie i komu psiaka oddać.

Alternatywą do obroży są SZELKI - SZORKI wykonane ze skóry lub pasków parcianych i zakładane psu na przednią część ciała podobnie do końskiej uprzęży. Często używany u ras miniaturowych zdobywa sobie uznanie właścicieli ras dużych. Jest to niezłe rozwiązanie choć nie zawsze zdaje egzamin przy szkoleniu. Wadą szelek jest ich stosunkowo wysoka cena.

Co do SMYCZY jest dość duży wybór. Są one najróżniejszej długości i wykonane różnych materiałów - skórzane, parciane, łańcuszki. Odmianami smyczy są: pejcz wykonany z kilku zszytych lub splecionych pasów skóry, linka długości 5-25 metrów używana przy szkoleniu i ringówka używana przy prezentacji psa na ringu wystawowym, wykonana z cienkiego rzemienia lub kolorowej linki. Kolor dobieramy tak aby ringówka (czasami zwana również woditkiem) aby nie odróżniał się od umaszczenia wystawianego psa. Ostatnio coraz popularniejsze są smycze samozwijalne.
Elementem smyczy, na który należy zwrócić szczególną uwagę jest KARABINEK - element łączący [spinający] smycz z obrożą lub szelkami. Od jego trwałości mechanicznej zależy, czy nasz pies wyrywając się za biegnącym kotem, nie zerwie się i wpadnie wprost pod nadjeżdżający samochód. Przy kupnie zwracamy uwagę na wy-konanie tego elementu. Musi być trwały nie wyginający się i nie korodujący. Ważna jest również solidność połączenia karabinka ze smyczą.

U psów krótkowłosych w zimnych porach roku może być przydatny KUBRACZEK. Jest to rodzaj kamizelki wykonanej z pikowanego materiału i zakładanej na tułów psa. Kubraczek chroni psa przed utratą ciepła i zimnymi podmuchami. Pamiętajmy, aby kubrak nie stał się siedliskiem brudu lub pcheł. Przy praniu musimy pamiętać o idealnym jego wypłukaniu - środki piorące mogą powodować uczulenia.
Przy wyjazdach z psem za miasto na wycieczki, plażę lub wypoczynek niezbędny może być HAK - KOTWA do przypięcia psa. Wykonany z grubego pręta uformowanego jak korkociąg, zakończonego kółkiem. Hak taki wkręca się w ziemię. Nad ziemię wystaje kółko - oczko, do którego spokojnie możemy przypiąć psa bez obawy, że się uwolni.

Lekarstwem na nudę spowodowaną samotnym przebywaniem w domu, często przez długie godziny, mają być wszelkiego rodzaju PSIE ZABAWKI. W sklepach zoologicznych mamy ich do wyboru do koloru. Właśnie o ten wybór nam chodzi. Nie będziemy zajmowali się konkretnymi rodzajami zabawek (czy to ma być piłeczka czy też imitacja kości). Zajmiemy się głównymi wymogami jakie taka zabawka musi spełnić aby nie spowodować krzywdy naszemu psu.
Materiał z jakiego wykonana jest taka zabawka musi być trwały aby pies go nie zgryzł i nie zjadł oraz nietoksyczny gdyż taka zabawka jest godzinami w psim pysku. Powinien być elastyczny aby ostre kawałki nie odpryskiwały lub nie odstawały i nie kaleczyły psa. Zabawka wykonana ze sprężystego materiału tarmoszona przez psa odskakuje czy też się toczy prowokując psa do ruchu - ostrożnie w małych mieszkaniach gdyż takie harce grożą zdemolowaniem mieszkania.
Wielkość takiej zabawki powinna być dopasowana do wielkości psa - może być za duża, nigdy nie za mała. Zbyt małe zabawki często są połykane przez milusińskich a zabawa taka kończy się na stole operacyjnym.
Kształt nie powinien przypominać pantofli czy innych sprzętów użytkowych jakie pies spotyka w naturze. Przy zabawkach podobnych do różnych codziennych sprzętów pies nabiera przekonania, że można tak samo gryźć kapcie domowników jak i swoją zabawkę będącą kopią buta. Nie powinno być cienkich, wystających elementów, które mogły by być przez psa odgryzione i połknięta.
Barwa zabawki powinna być dość żywa aby pies, który słabo rozróżnia kolory, mógł ją dostrzec a także abyśmy my mogli dostrzec jej brak.
Nie używajmy dziecięcych zabawek do zajęcia psa, gdyż prędzej czy później skończą one swój żywot w psim żołądku. Unikajmy wszelkich podróbek wykonanych byle jak i z byle czego. Zabawki renomowanych firm z atestami kosztują drogo, jednak nie stwarzają zagrożenia dla psiego zdrowia. Najlepszym zajęciem dla psa jest długi spacer z ukochanym panem lub panią czego nie zastąpią nawet najlepsze surogaty.

Przy częstych przewozach naszego psa [dotyczy to ras miniaturowych, małych i średnich] pomocnym okazać się może specjalna klatka - legowisko . Ten „psi kemping" wykonany jest najczęściej z wikliny, cienkich prętów metalowych lub - najlepsze - jako dzielona skrzynka z plastiku. Wymiary takiej klatki powinny być następujące: [w/g zaleceń IATA]
- szerokość = C x 2 C - jest szerokością psa mierzoną
- wysokość = D między guzami łokciowymi
- długość = A + 1/2 B D - jest wysokością psa mierzoną od czubka głowy do ziemi
A - jest długością psa mierzoną od czubka nosa do nasady ogona
B - jest wysokością zmierzoną od ziemi do stawu łokciowego

Klatki z tworzyw sztucznych są najlepsze ze względu na swą lekkość, łatwość utrzymania czystości, funkcjonalność i trwałość. Stacjonarnie, część dolna klatki stanowi doskonałe legowisko a przy wyjazdach dopinamy część górną i całość wstawiamy do samochodu, pociągu czy samolotu. Dolna część - legowisko przesiąknięte znajomym zapachem stwarza poczucie bezpieczeństwa a podróż nie jest tak stresująca dla naszego psa. Tym, którzy mają psy ras dużych i bardzo dużych i chcą z nimi często podróżować samochodem polecałbym wykonanie lub zakup specjalnej przyczepki. Wzór można podpatrzeć na wystawach kynologicznych.